اختلال گسترده در سیستم‌های پرداخت: تبعات برخورد انضباطی بانک مرکزی با دو شرکت پرداخت‌یار

بانک مرکزی در اقدامی که به اختلال گسترده در سیستم‌های پرداخت آنلاین کشور منجر شد، دسترسی دو شرکت پرداخت‌یار “تومن” و “جیبیت” را به سامانه‌های بانکی قطع کرد. این تصمیم که به گفته مقامات بانک مرکزی در پی “تخلفات” این شرکت‌ها اتخاذ شده، میلیون‌ها کاربر خدمات آنلاین را با چالش‌های جدی مواجه کرده است.

محمدرضا مانی‌یکتا، مدیرکل نظام‌های پرداخت بانک مرکزی، در گفتگو با رسانه‌ها تایید کرد که این اقدام انضباطی موجب اختلال در سرویس‌دهی به کاربران پلتفرم‌هایی همچون اسنپ شده است. وی افزود که بانک مرکزی با ارائه راهکارهای جایگزین، مشکل را برطرف کرده است.

با این حال، بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد دامنه تاثیر این تصمیم فراتر از آن چیزی است که در ابتدا تصور می‌شد. براساس آمار، این اختلال حداقل ۵ میلیون کاربر را تحت تاثیر قرار داده است. از جمله:

• بیش از یک میلیون راننده اسنپ
• کاربران پلتفرم دیوار با بیش از یک میلیون تراکنش روزانه
• مشتریان دیجی‌کالا و آچاره
• کاربران سیستم حمل و نقل عمومی
• صرافی‌های ارز دیجیتال

نکته قابل توجه اینکه، طبق بیانیه شرکت تومن، بازرسان بانک مرکزی و شاپرک در بازدید ۱۳ آبان‌ماه، هیچ‌گونه تخلفی را در عملکرد این شرکت گزارش نکرده بودند. این دومین اختلال گسترده در شبکه پرداخت کشور طی دو هفته اخیر محسوب می‌شود.

این رویداد به خوبی نشان می‌دهد که تصمیمات نظارتی در حوزه فین‌تک می‌تواند تاثیرات گسترده‌ای بر زندگی روزمره شهروندان داشته باشد و نیازمند بررسی‌های همه‌جانبه پیش از اجراست.

گفتنی است علی‌رغم اعلام رفع مشکل برای برخی پلتفرم‌ها، هنوز وضعیت صرافی‌های ارز دیجیتال در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و بانک مرکزی در این خصوص اظهارنظر رسمی نکرده است.