شرکت‌های بزرگ فناوری آمریکایی به‌دنبال کاهش محدودیت‌های اتحادیه اروپا در زمینه هوش مصنوعی و تسلط بر بازار دیجیتال هستند و اکنون با حمایت دولت دونالد ترامپ، با نیروی بیشتری تلاش‌های خود را ادامه می‌دهند. به‌ویژه متا، شرکت مادر فیس‌بوک و اینستاگرام، در سال جاری برای مقابله با قانون هوش مصنوعی اتحادیه اروپا (AI Act) پیش‌قدم شده و لابی‌گران فناوری در بروکسل معتقدند که می‌توانند اجرای این قانون را تضعیف کنند.
طبق گزارش پیوست، یکی از مسائل داغ حال حاضر، کد رفتاری هوش مصنوعی (AI Code of Practice) است که متا اعلام کرده به این کد پایبند نخواهد بود. فایننشال تایمز به نقل از لابی‌گران فناوری گزارش داده که با روی کار آمدن ترامپ، شرکت‌های فناوری با قدرت بیشتری به مخالفت با محدودیت‌های سخت‌گیرانه اتحادیه اروپا می‌پردازند. یکی از مهم‌ترین واکنش‌ها به این قوانین، اقدام متا در این زمینه است.
اتحادیه اروپا طی سال‌های اخیر شرکت‌های فناوری آمریکایی، از جمله متا، را به‌دلیل نقض قوانین با جریمه‌های سنگین مواجه کرده است. اگرچه بسیاری از مقامات اتحادیه اروپا تأکید دارند که باید این قوانین به‌طور کامل اجرا شوند، حنا ویرکونن، معاون اجرایی سیاست‌های دیجیتال کمیسیون اروپا، اخیراً اعلام کرده که اروپا قصد دارد برای حمایت از نوآوری و تقویت جایگاه رقابتی خود، بار اداری و الزامات گزارش‌دهی برای شرکت‌های فناوری را کاهش دهد.
حمایت دولت ترامپ و مقاومت متا
پس از روی کار آمدن دولت ترامپ، حمایت از شرکت‌های فناوری آمریکا در برابر مقررات سخت‌گیرانه اتحادیه اروپا افزایش یافته است. جی‌دی ونس، معاون رئیس‌جمهور آمریکا، در سفر اخیر خود به اروپا از قوانین سخت‌گیرانه اتحادیه اروپا علیه شرکت‌های فناوری انتقاد کرد و خواستار تنظیم مقررات هوش مصنوعی به‌گونه‌ای شد که مانع رشد این صنعت نشود.
این تغییر در سیاست‌های آمریکا همچنین در مراسم تحلیف ترامپ به‌طور آشکار مشاهده شد، جایی که مدیران ارشد شرکت‌هایی مانند گوگل، آمازون و اپل در کنار مقامات دولت جدید آمریکا حضور داشتند. این تحولات باعث شد لابی‌گران فناوری در سیلیکون‌ولی این تغییرات سیاسی را فرصتی برای کاهش فشارهای قانونی اتحادیه اروپا تلقی کنند.
یکی از مهم‌ترین جبهه‌های نبرد کنونی میان اتحادیه اروپا و غول‌های فناوری آمریکایی، کد رفتاری هوش مصنوعی است که قرار است در ماه آوریل منتشر شود. این کد رفتاری جزئیات اجرای قانون هوش مصنوعی اتحادیه اروپا را تعیین می‌کند و به شرکت‌ها الزام می‌کند که ریسک‌های سیستم‌های هوش مصنوعی خود را کنترل کنند. متا اعلام کرده که به این کد پایبند نخواهد بود. جول کاپلان، رئیس امور بین‌الملل متا، که به‌تازگی جایگزین نیک کلگ شده است، در بروکسل بیان کرد که این دستورالعمل‌ها غیرعملی و از نظر فنی غیرقابل اجرا هستند و هشدار داد که اگر اتحادیه اروپا و آمریکا همکاری نکنند، چین در رقابت‌های هوش مصنوعی از اروپا پیشی خواهد گرفت.
کاهش فشارهای قانونی و چالش‌های قانون بازارهای دیجیتال
دومین جبهه نبرد به قانون بازارهای دیجیتال (DMA) مربوط می‌شود که با هدف مقابله با سواستفاده پلتفرم‌های بزرگ دیجیتال از سلطه خود تدوین شده است. شرکت‌هایی که از این مقررات پیروی نکنند، ممکن است با جریمه‌های سنگین معادل ۱۰ درصد از گردش مالی جهانی خود مواجه شوند.
از زمان اجرایی شدن این قانون در سال ۲۰۲۳، اتحادیه اروپا تحقیقات خود را علیه شرکت‌های بزرگ مانند اپل، متا و گوگل آغاز کرده است. اما پس از پیروزی ترامپ در انتخابات، کمیسیون اروپا در حال بازنگری این تحقیقات است و به‌نظر می‌رسد رویکرد متفاوت دولت جدید آمریکا می‌تواند بر نگرش اتحادیه اروپا تأثیر بگذارد.
ترامپ در مجمع جهانی اقتصاد داووس، حمله مستقیمی به جریمه‌های اتحادیه اروپا علیه شرکت‌های آمریکایی داشت و آن‌ها را نوعی مالیات‌گذاری بر شرکت‌های بزرگ آمریکایی خواند. این اظهار نظرها باعث شده که شرکت‌های فناوری به‌دنبال کاهش اجرای قانون DMA یا دریافت توضیحات شفاف‌تری در مورد دامنه اجرای این قانون باشند.
آیا اتحادیه اروپا تسلیم فشارهای آمریکا خواهد شد؟
مقامات اروپایی در قبال فشارهای دولت ترامپ و شرکت‌های فناوری واکنش‌های متفاوتی نشان می‌دهند. در حالی که برخی از مقامات اتحادیه اروپا بر اجرای قوانین دیجیتال تأکید دارند، برخی دیگر نگرانند که مقاومت در برابر فشارهای آمریکا ممکن است به روابط تجاری و امنیتی با واشنگتن آسیب بزند.
جیورگوس وردی، کارشناس سیاست‌گذاری شورای روابط خارجی اروپا، هشدار داده که عقب‌نشینی از اجرای قوانین دیجیتال می‌تواند ترامپ و شرکت‌های فناوری را جسورتر کرده و ضعف اتحادیه اروپا را نمایان سازد. از سوی دیگر، هننا ویرکونن، کمیسر فناوری اتحادیه اروپا، تأکید دارد که لابی‌گری شرکت‌های آمریکایی قادر به تغییر قوانین اتحادیه اروپا نخواهد بود. به گفته او، اتحادیه اروپا یکی از بزرگ‌ترین بازارهای جهانی برای شرکت‌های فناوری است و این شرکت‌ها نمی‌توانند مقررات آن را نادیده بگیرند.
با این حال، هنوز مشخص نیست که آیا فشارهای سیلیکون‌ولی و حمایت دولت ترامپ قادر خواهند بود اتحادیه اروپا را به کاهش سخت‌گیری در اجرای قوانین دیجیتال وادار کنند یا خیر.
